18. yüzyılın başlarında Trabzon’da dünyaya gelen Muhammed b. Mahmud et-Trabzonî el-Medenî ilk eğitimini Trabzon’da tamamladıktan sonra İstanbul’da Süleymaniye Medresesi’nde eğitimine devam etmiştir. Çeşitli tarihlerde İstanbul, Halep, Şam, Kudüs, Mısır, Mekke ve Medine gibi İslam coğrafyasının pek çok bölgesine seyahatlerde bulunan Trabzonî, buralarda çeşitli ilimlerde birçok hocadan ders ve icazet almış, hayatının son kısmında Süleymaniye Medresesi’nde müderrislik ve hâfız-ı kütüblük görevlerinde bulunmuş bu vesileyle vefatına yakın tüm kitaplarını Süleymaniye Kütüphanesi’ne vakfetmiştir. Trabzonî, 15 Ramazan 1200 / 12 Temmuz 1786’da İstanbul’da vefat etmiş ve Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilmiştir.

Trabzonî çeşitli ilim dallarında telif ettiği elliye yakın eserin yanında, birçok eserden yapılan seçmelerden oluşan derlemeler yapmış (müntehâb),  pek çok eser istinsah etmiş, bazı eserleri farklı nüshalardan hareketle tashîh, tahkîk ve mukâbele etmiştir. İyi bir fakîh, muhaddis, müfessir, kelamcı ve dilci olduğu söylenebilecek olan Trabzonî’nin, temel islamî ilimler yanında coğrafya, tıp gibi alanlara da ilgisi olduğu anlaşılmaktadır. İlim tahsili ve talebi için hayatı boyunca yaptığı seyahatler dikkate alındığında tam anlamıyla bir ilim yolcusu olduğu söylenebilecek Trabzonî’nin icazetleri, telif ve diğer eserlerinin gerek niceliği gerekse niteliği onun genel olarak islamî ilimlerde yetkin bir âlim olduğunu ortaya koymaktadır. Trabzonî, zahirî ilimlerdeki yetkinliğinin yanında “eş-Şeyh” ve “Kadirî” nisbelerinden anlaşılacağı üzere aynı zamanda tasavvufî meşrebe sahip bir âlimdir. 

Yukarıda hakkında verilen kısa bilgilerden de anlaşılacağı üzere Muhammed et-Trabzonî özellikle islamî ilimler alanında yetkin, önemli bir 18. yüzyıl Osmanlı âlimidir. Dönemin Osmanlı ilmî birikiminin şahsında yansıması açısından son derece önemli bir isim olan Trabzonî, akademik çalışmalarda kendisine yeterince yer bulamamıştır. Hayatı ve bazı eserleri çeşitli çalışmalara konu edilse de, bu çalışmaların çoğunlukla genel nitelikli ve tartışılır yargılar içermesi ise ayrı bir sorundur. Bu minvalde onu ayrıntılı olarak her yönüyle ele alacak ve onun hakkında bütünlüklü sonuçların elde edileceği bir çalışmanın yapılmasının, Trabzonî’nin ilmî konumunun daha iyi tespiti için uygun olacağı düşünülmüştür. Bu amaçla Trabzon Üniversitesi İslami İlimler Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak bir sempozyum planlanmıştır.

Sempozyumun temel amacı sadece Muhammed et-Trabzonî el-Medenî’yi ve eserlerini tanıtmak değil, bir Osmanlı âlimi profili olarak Trabzonî örneğinden hareketle;

 İslâmî ilimlere Osmanlı katkısı,

on sekizinci asır Osmanlı ilim mirası,

Osmanlı âlimlerinin beslendiği havzaları ve ulema arasındaki ilmi ağı,

dönem alimlerinin naklî-aklî ilimler konusundaki tavırlarının tespiti vb. konularda da ilmi açıdan mümkün olduğunca katkı sunmaktır.